Depressief, wat is dat?

Iedereen ziet het wel eens niet zitten. Er zijn genoeg dingen in het leven die tegen kunnen zitten en die het iemand somber doen inzien. Vreemd is dat niet. Gewoonlijk gaat dat ook wel weer over in een paar uur of in een paar dagen. Soms gaat het ook niet vanzelf over. Dan kan iemand maanden of soms ook jaren somber zijn. Dan kan het zijn dat er sprake is van een depressie.

Symptomen

Tot de symptomen van een depressie horen als eerste een depressieve stemming die het grootste deel van de dag duurt en die bijna elke dag vookomt. Ook kan het zijn dat iemand zich niet zozeer depressief voelt, maar wel vrijwel alle plezier in het leven heeft verloren, veel piekert of sterk negatief denkt. Daarnaast kan ook sprake zijn van een toename of afname van het lichaamsgewicht (zonder dieet), slaapklachten, geagiteerd of juist sterk geremd gedrag, vermoeidheid, concentratieproblemen en terugkerende gedachten aan de dood.

Tenslotte wordt pas van een depressie gesproken als de klachten voor de persoon zelf een forse beperking vormen.

Andere stemmingsstoornissen

Er zijn diverse andere stoornissen op het gebied van de stemming, waar depressie een deel van kan zijn. Zo kunnen depressieve episoden afgewisseld worden met perioden waarin iemand zich juist vreselijk, overdreven, goed voelt en erg veel dingen onderneemt, waarbij het vaak om dingen gaat waar iemand ook risico's mee loopt, zoals bijvoorbeeld vreselijk veel kopen, of zich op andere manieren ontremd gedragen.

Ook kan het iemand niet echt erg depressief zijn, maar constant een lichte depressie hebben, die vaak ook nog lang aanhoudt. We spreken dan van dysthymie.

Ben ik depressief?

Als u zich in het bovenstaande herkent, kan het nuttig zijn om dit eens wat min of meer objectief vast te leggen. Dit kan door het invullen van de depressievragenlijst.

Oorzaken van depressie

Veel mensen denken dat depressies altijd veroorzaakt worden door nare ervaringen in het leven.

Verdrietige of schokkende gebeurtenissen kunnen inderdaad depressies oproepen. Mensen kunnen bijvoorbeeld in somberheid wegzakken als ze hun partner hebben verloren en hun verdriet hierover niet goed kunnen uiten. Of ze verliezen hun levenslust omdat ze hun baan zijn kwijtgeraakt en zich uitgerangeerd voelen. Soms echter voelen mensen zich depressief zonder enige aanwijsbare 'reden'. De gevoelens kunnen dan (mede) veroorzaakt worden door processen in het lichaam dan zijn er dus ook biologische oorzaken in het spel. De meeste depressies worden veroorzaakt door een combinatie van psychische, sociale en biologische factoren.

Ben ik de enige?

Nee: depressieve gevoelens komen veel voor. Volgens gegevens van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie heeft tien procent van de mannen en twintig procent van de vrouwen minstens één keer in hun leven een depressie. Het is dus niet iets waar iemand zich voor hoeft schamen of wat per se verborgen moet worden gehouden.

Wat kan ik er aan doen?

De ervaring leert dat er een aantal mogelijkheden zijn om een depressie te behandelen.

In de eerste plaats is dat de behandeling met medicijnen. Deze behandeling kan zeer effectief zijn: rond de 65% van de behandelden geven aan zich beter te voelen. De medicatie wordt voorgeschreven door een arts. Vooral bij ernstiger depressies kan medicatie noodzakelijk zijn. Voor meer informatie hierover kunt u zich wenden tot uw huisarts of psychiater.

Daarnaast zijn ook een aantal niet-medicamenteuze behandelingen bekend, die bewezen hebben effectief te zijn:

• gedragstherapie en cognitieve therapie
• conditieverbetering

Ook bij deze behandelvormen kan het gebruik van medicatie noodzakelijk zijn. Laat u hierover dus goed adviseren. De teksten die u verderop aantreft, zijn in eerste instantie bedoeld als werkboek bij de gedragstherapeutische behandeling van depressie. Zij zijn op internet geplaatst als hulpbron voor onze eigen klanten. Zij zijn vrij toegankelijk, maar houd er rekening mee dat begeleiding bij sommige van de gepresenteerde technieken noodzakelijk is.